Het drie cirkel model
Het drie-cirkelmodel is een bekend raamwerk binnen het domein van familiebedrijven en wordt gebruikt om de dynamiek en complexiteit van deze bedrijven te begrijpen. Het model, ontwikkeld door J. Davis en R. Tagiuri, verdeelt een familiebedrijf in drie overlappende subsystemen: familie, bedrijf en eigendom. Elk van deze subsystemen heeft eigen waarden, belangen en doelstellingen, wat leidt tot unieke uitdagingen, vooral in overgangsfasen zoals opvolging.
Kern van het drie-cirkelmodel
De drie cirkels vertegenwoordigen:
-Familie: De emotionele banden en persoonlijke relaties binnen de familie.
-Bedrijf: De operationele kant van het bedrijf, inclusief werknemers, klanten en processen.
-Eigendom: De juridische en financiële belangen van de eigenaars.
De complexiteit van overlap
Binnen het model zijn er zeven subcategorieën waarin mensen kunnen vallen, afhankelijk van hun rol in de familie, het bedrijf en/of het eigendom:
1. Pure externe aandeelhouders.
2. Werknemers van het bedrijf die geen familieleden zijn.
3. Werknemers die geen familieleden zijn, maar wel aandeelhouders.
4. Familieleden die aandeelhouder zijn.
5. Familieleden zonder aandelenbelang.
6. Familieleden die werken in het bedrijf zonder aandelen.
7. Familieleden die werken in het bedrijf én aandeelhouder zijn.
Botsingen en uitdagingen
Deze overlapping leidt vaak tot conflicten, vooral bij familiale opvolging. Typische spanningsvelden zijn:
-Verschillende belangen: Wat goed is voor de familie, is niet altijd goed voor het bedrijf of de aandeelhouders.
-Emoties versus zakelijke beslissingen: Familiebedrijven hebben te maken met emotionele betrokkenheid, wat zakelijke objectiviteit kan belemmeren.
-Opvolging en machtsoverdracht: Wie neemt de leiding en op welke basis? Generatiewisselingen zijn vaak cruciale momenten.
Toepassing in de praktijk
Het drie-cirkelmodel biedt een kader om spanningen te begrijpen en te analyseren. Familiebedrijven die deze dynamiek proactief beheren, kunnen betere beslissingen nemen en conflicten minimaliseren. Bijvoorbeeld:
Door duidelijke Governance structuren op te zetten.
Door familieleden en niet-familieleden bewust te maken van hun plaats en invloed binnen het systeem.
Door opvolging zorgvuldig te plannen, met respect voor de verschillende belangen.
Key Take Away:
Het drie-cirkelmodel is meer dan een theoretisch concept; het is een praktisch hulpmiddel dat helpt om inzicht te krijgen in de unieke dynamiek van familiebedrijven. Door aandacht te besteden aan de interactie tussen familie, bedrijf en eigendom kunnen familiebedrijven niet alleen uitdagingen beter beheren, maar ook sterker worden in hun missie en continuïteit.
Voor meer uitleg en vragen, neem contact.
Fipacon Bvba